Hoofdkwartier van de Shinsengumi bij Yagi-House, Mibu. Foto door Kentaro Ohno. Via Flickr.

Het ontstaan van de Shinsengumi (een beknopte introductie)

Naast de samoerai is er nog een bijzondere groep krijgers in Japan die al eeuwenlang tot de verbeelding spreekt: de Shinsengumi. Een haast legendarisch politiekorps dat Kyoto moest beschermen ten tijde van de bakumatsu-periode. Een tijdsperk dat zich kenmerkt door grote politieke chaos en onrust.

Door de jaren heen zijn de Shinsengumi in tal van films al aan bod gekomen en zijn ze geliefde inspiratie voor series, anime, en games zoals het hierboven afgebeelde Hakuouki. Maar wie zijn nou deze politieagenten van vroeger?

Politieke chaos

Als in 1853 Commodore Matthew C. Perry voor het eerst in Japan aanmeert veroorzaakt hij hiermee grote chaos. Hij wil dat Japan zich openstelt voor de handel; een enorme eis want op dat moment doet Japan alleen zaken met Nederland, en dan alleen vanaf het afgelegen eiland Deshima.

Dit verzoek werd niet met zachte hand op tafel gelegd maar met pure intimidatie. Perry kwam namelijk met zo’n grote vloot dat het Japanse leger hier niet tegenop kon. Al snel kregen de schepen de bijnaam “Kurofune”. Oftewel de zwarte schepen, een voorbode van ellende.

Ukiyo-E tekening van een Kurofone. Afbeelding via Woshoku.

Japan zag zich hierdoor gedwongen de grenzen open te stellen. Commodore Perry was tevreden, maar Japan raakte mede hierdoor in oproer, en met name op politiek gebied wordt de situatie buitengewoon grimmig. Het politieke systeem staat op het punt om te vallen en de komst van deze agressieve buitenlanders maakt de situatie er niet beter op. Uiteindelijk verdeelde deze opschudding Japan in twee groepen; de imperialisten en de shogunate.

Twee kampen

Destijds werd Japan geregeerd door de Tokugawa familie (Shogun) en niet door de Keizer. Maar een grote groep mensen wilde dat de Tokugawa niet langer meer de macht hadden, maar dat juist de Keizer het land zou besturen. Deze mensen waren de bemoeienis en de macht van de shogun zat en wilden dat het klassensysteem afgeschaft werd. Later zouden zij zichzelf de imperialisten noemen.

Zij eisten niet alleen dat de Keizer de macht weer terug kreeg maar dat alle buitenlanders en mensen zoals Commodore Perry het land uit werden gegooid. Aan de andere kant had je de aanhangers van de shogun, de shogunate. Zij vonden het huidige systeem prima en wilden absoluut geen verandering, en ook geen keizer meer aan de macht.

Om nog meer ellende aan de mix toe te voegen had men in die tijd ook ontzettend veel last van rondzwervende ronin. Deze ex-samoerai waren een soort van zwervende zwaardlieden, die voor veel onrust zorgden. Er werd veel gestolen en gemoord en met name Kyoto was een van de meest onveilige steden. Deze periode wordt ook wel de “bakufu” of “bakumatsu” periode genoemd.

Hierdoor ontstond er grote chaos. Vooral in de toenmalige hoofdstad Kyoto. De stad was bezaaid met ronin, dieven, ruzieschoppers en moordenaars. De stad was absoluut niet veilig en dit moest veranderen, met name omdat de Shogun zich in de stad had gevestigd en veilig moest blijven van imperialisten die de macht wilden geven aan de Keizer.

Fundament voor de Shinsengumi

Het begin van de Shinsengumi komt van de grond in 1863. Er moet dan een groep gevormd worden om de shogun te beschermen als deze in Kyoto verblijft. Een man met de naam Kiyokawa Hachiro kreeg deze schone taak toebedeeld. Het was zijn missie om mannen te selecteren die moesten helpen bij het handhaven van de veiligheid. Erg bijzonder was dat deze taak niet alleen voor samoerai was weggelegd maar voor iedere burger die zich nuttig kon maken.

Niet lang nadat ze gearriveerd zijn op hun plaats van bestemming blijkt dat Kiyokawa eigenlijk hele andere intenties heeft. Hij was een anti-bakufu, een imperialist, en wilde deze plannen ook ondersteunen. Het was dus helemaal niet zijn bedoeling om de shogun te beschermen maar juist om de keizer aan de macht te helpen.

Van de 250 mannen die hij verzameld had bleven er echter 13 man achter in Kyoto om de taak te voltooien waarvoor ze waren gekomen: het beschermen van de Shogun. In naam van Matsurdaira Katamori, een belangrijke samoerai in de omgeving, tekenden ze een pact en kreeg deze groep een naam: Mibu Roshi Gumi.

Binnen deze dertien bevonden zich o.a. Isami Kondo, Hijkata Toshizo, Okita Souji, Inoue Genzaburo, Todo Heisuke, Harada Sanosuke, Nagakura Shinpachi, Serizawa Kamo en Niimi Nishiki. Allemaal grote namen die straks nog heel belangrijk gaan zijn in de vorming van de Shinsengumi en enkele van de meest veelbesproken stukken uit de Japanse geschiedenis.

Isami Kondo en Hijikata Toshizo. Afbeeldingen via WikiCommons.

Voor nu waren hun taken echter duidelijk: de groep moest door de straten van Kyoto gaan patrouilleren. Winkels, restaurants en ryokan werden bezocht en gecontroleerd. Iedereen die problemen veroorzaakte werd opgepakt en ondervraagd. Dit gebeurde niet altijd even netjes of met zachte hand. Zo kwamen er maar al te vaak middelen zoals bamboespijkers en kaarsen aan te pas. Hierdoor werden ze onder de plaatselijke bevolking niet erg geliefd; er ging geen namelijk dag voorbij zonder dat er bloed vloeide door “de wolven van Mibu”.

Geboorte van de Shinsengumi

De wolven van Mibu zorgde niet alleen binnen de stad voor flink wat opstootjes. Ook binnen hun eigen fracties rommelde het flink. Zo ontstond er een grote rivaliteit tussen Serizawa Kamo en Isami Kondo. Jaloezie en afgunst vielen Serizawa zwaar, met name omdat hij van zeer goede komaf was. Als iemand die daadwerkelijk uitmaakte van de traditionele samoerai klasse kon hij het maar moeilijk verkroppen dat “simpele boeren” zoals Isami en Hijikata aan zijn zijde konden vechten, en ook nog eens dezelfde behandeling kregen.

Zelf sloot hij vele leningen af en gaf grote bedragen uit die eigenlijk niet betaald konden worden. Hij vond dat hij met zijn status, en het feit dat hij meehielp de stad te beschermen, er recht op had dit te mogen doen. Zo werden de bekende opzichtige blauwe haori besteld. en werden er grote vlaggen gemaakt die helder rood waren met de kanji Makoto (oprecht).

De nieuwe, felblauwe haori ten opzichte van de oude. Afbeelding door Franczeska. Via WikiCommons.

Het is op dit punt dat de naam van de groep definitief wordt verandert naar Shinsengumi wat “nieuwe geselecteerde groep” betekent. Maar in de tussentijd nam de rivaliteit tussen Isami en Serizawa steeds serieuzere en gevaarlijkere vormen aan, met name door de kwade en agressieve dronk van Serizawa escaleerde de boel met grote regelmaat.

Bijna het einde van de Shinsengumi

Eén van de ergste incidenten vond plaatst op 12 september 1863. Isami was vergeten voldoende slaapplekken te regelen voor Serizawa en zijn mannen waarop de reactie van Serizawa was om midden in Kyoto een groot kampvuur aan te leggen, zodat ze warm konden blijven. Dit was echter geen normaal kampvuur maar een metershoge vuurzee die een deel van de stad in de as legde.

Ook op 18 juni van datzelfde jaar maakt Serizawa het weer te bont. Als hij met zijn groep commandeert in Osaka raakt hij in een conflict met een groep sumoworstelaars. Dit conflict loopt zo hoog dat maar liefst 10 sumoworstelaars ter plekke afgeslacht werden en vele zwaargewond werden achtergelaten.

Dit zorgde voor ontzettend veel onrust en het bijna opbreken van de Shinsengumi in zijn algemeen. Uiteindelijk splitsten de Shinsengumi op in drie verschillende fracties met aan het hoofd respectievelijk Serizawa Kamo, Kondo Isami, en Niimi Nishiki. Elk hebben ze hun eigen vice commandanten en nog diverse andere leden en assistenten en worden ze verantwoordelijk voor verschillende delen van de stad.

Strenge regels

Tegelijkertijd stellen ze de kyokucho hatto op, een aantal strenge richtlijnen waar alle Shinsengumi leden zich voortaan aan moeten gaan houden. Dit waren de belangrijkste:

  1. Volg de regels van de bushi-code
  2. Men mag niet zonder toestemming de Shinsengumi verlaten
  3. Geen inzamelingen of acties uit winstbelang voeren voor privédoeleinden
  4. Geen (persoonlijke) deelname in geschillen
  5. Geen deelname in privégevechten
  6. Als je verwond werd en je kon je tegenstander niet oppakken of verslaan moest je seppuku plegen
  7. Als je kapitein dodelijk verwond werd, werd er van je verwacht om door te vechten tot de dood.

Deze regels kon men niet lichtjes nemen. Als consequentie van het breken van de regels stond er namelijk een zeer strenge straf: onmiddellijke seppuku. Dit is een zeer bloederig einde waarbij iemand zijn eigen buik met opensnijden als boetedoening voor het overtreden van de regels.

Basis van een droom

Met de Shinsengumi opgesplitst in drie fracties en met een strenge richtlijn voor alle leden is er nu eindelijk sprake van de Shinsengumi zoals we deze in de loop der jaren hebben leren kennen. De boerenzonen Isami Kondo en Toshizo Hijikata kunnen gaan beginnen met het verwezenlijken van hun droom om hun leiders bij te staan, en zowel hen als het volk te beschermen. Maar hoe loopt dit af en welke obstakels moeten ze nog uit de weg gaan?  Daarover binnenkort meer!

Bronnen: 1, 2, 3, 4, 5, 6.
Coverfoto: Hoofdkwartier van de Shinsengumi bij Yagi-House, Mibu. Foto door Kentaro Ohno. Via Flickr.

Hennie
hennie.kaoru.draaisma@gmail.com

Domo hajime mashite! Ik ben Hennie, een prettig gestoorde shinsengumi-tologist wiens hart verloren is aan Japan! Ruim 5 jaar heb ik in Japan gewoond en ik kom hier mijn verhalen met jullie delen!

4 Reactie's
  • Melissa
    Geplaatst op 16:22h, 21 juli Beantwoorden

    Erg interessant, deze post. Ik herbekijk Rurouni Kenshin graag al eens. Daar komt de Shinsen Gumi ook in voor.

  • Lara
    Geplaatst op 08:21h, 10 augustus Beantwoorden

    Interessant om te lezen! Kwam een typfoutje tegen: Bij “bijna het einde van de Shinsengumi” staat 1963, moet vast ergens in de 19e eeuw zijn, niet pas na de 2e Wereldoorlog.

    • Joyce
      Geplaatst op 14:10h, 11 augustus Beantwoorden

      Ah! Je hebt gelijk, sorry! Dit moet 1863 zijn 🙂

  • Wim
    Geplaatst op 14:14h, 10 augustus Beantwoorden

    Mooi artikel. In Gintama komt de shinsengumi ook voor, zij het vooral op satirische wijze.

Geef een reactie