Foto van Keizer Akihito en Keizerin Michiko. Foto via WikiMedia.

Akihito: Een opmerkelijke keizer

De Japanse Keizer Akihito kan met recht opmerkelijk genoemd worden. Door de jaren heen heeft hij vaak het nieuws gehaald door zijn bijzondere optredens en toespraken. Ook nu weet hij grote krantenkoppen te behalen door de laatste berichten dat hij mogelijk zou gaan aftreden, iets wat geen enkele Japanse keizer de afgelopen 200 jaar heeft gedaan.

Eigen weg

Akihito, geboren op 23 december 1933, is eigenlijk nooit een standaard keizer geweest, al in zijn jeugd leek de jonge kroonprins een eigen weg te willen kiezen.  Zo was hij de eerste kroonprins die (op verzoek van zijn vader) geen positie in het leger kreeg, en wist hij Japan te choqueren door zich te verloven met een “normale” burger.

Iets wat geen keizer meer had gedaan in de afgelopen 1500 (!) jaar. Daarnaast is hij ook de eerste keizer die niet wordt gezien als een God. Een groot deel hiervan is ook te wijten (danken?) aan zijn vader, keizer Showa (Hirohito).

Zoals het een gewoonte is, werd Akihito niet opgevoed door zijn ouders, maar door privé leraren voordat hij naar de Aristocratische school Gakushuin in Tokyo ging. Als, na de tweede wereldoorlog, meer invloeden van Amerika in Japan komen, zorgt zijn vader er persoonlijk voor dat Akihito een Amerikaanse lerares krijgt.

Van 1946 tot 1950 krijgt Elizabeth Gray Vining de eer om zijn lerares te worden. Zo zorgt ze er bijvoorbeeld voor dat de kroonprins zijn Engelse conversaties kan oefenen met westerse tieners die (uiteraard) nauwlettend onder toezicht werden gehouden. Deze korte vier jaar zijn door Vining beschreven in het boek: Windows for a Crown Prince (vind hier het e-book en hier het gewone boek).

Officiële kroonprins

Op 19 jarige leeftijd wordt Akihito officieel aan de wereld gepresenteerd als de kroonprins van Japan door middel van enkele belangrijke ceremonies zoals rittaishi no rei sensei no gi (inhuldiging van de kroonprins en coming of age), kakan no gi (dragen van de kroon), en choken no gi (de eerste audiëntie). Kort daarna volgt nog het kyuchu koen no gi (hoffelijk banquet) en is Akihito na afloop onherroepelijk de kroonprins geworden.

Zijn opvoeding, training, en educatie gaan gestaag door om hem voor te bereiden op het echte bestijgen van de troon. Iets wat pas kan gebeuren wanneer zijn vader komt te overlijden. Van oorsprong wordt er namelijk geloofd dat de keizer een goddelijke geest in zich draagt, eentje die pas kan worden overgegeven (aan een mannelijke erfgenaam) wanneer de voorganger komt te overlijden.

f25c5864dd87ddb6c2317b896da22e3a11532210

In augustus van 1957 ontmoet Akihito het meisje Shoda Michiko (bijnaam Micchi) op de tennisbaan en brengt hij heel Japan in shock als hij zich verloofd met deze “normale” burger, zonder enige adellijke achtergrond.

Dit was zoals gezegd in geen 1500 jaar meer gebeurd en zorgde voor een behoorlijke impact. Verschillende groepen riepen dat het schandelijk was voor een (toekomstige) keizer om zich zo te verlagen, dat een normale burger nooit een goede keizerin zou zijn en dat het huwelijk de keizer te dicht bij het gewone volk zou brengen.

Controversieel

Toch krijgt het stel op 27 november toestemming van het Japanse parlement om zich te verloven en trouwen ze op 10 april 1959. Wederom weet Akihito ook hier weer oude tradities te doorbreken door het volk op tv mee te laten kijken met deze plechtigheid, welke maar liefst drie dagen in beslag neemt vol ceremonies en rituelen volgens oude Shinto-tradities.  

In de jaren daarna weet Shoda Michiko te bewijzen dat ook een gewone burger de keizerlijke familie kan bij benen en neemt ze haar nieuwe rol erg serieus. Ook Akihito blijft zich van zijn beste en meest menselijke kant laten zien al verdwijnen beiden wel een periode naar de achtergrond.

Afbeelding via The Royal Forums.
Akihito en Michiko. Afbeelding via The Royal Forums.
Afbeelding via Wikipedia.
Trouwportret. Afbeelding via Wikipedia.
Afbeelding via Wikipedia.
In traditionele kledij. Afbeelding via Wikipedia.

Op 7 januari 1989 komt zijn vader, Keizer Hirohito, te overlijden en is het aan Akihito om het stokje over te nemen. Voor het eerst echter niet als nieuwe goddelijke belichaming (van Amaterasu’s kleinzoon Ninigi) maar als een “gewone” menselijke keizer. Zoals we inmiddels wel kunnen verwachten weet ook hier Akihito de mensen door de jaren heen weer te verrassen.

Zo heeft hij enkele unieke uitspraken gedaan, zoals een verontschuldiging voor het wangedrag van de Japanners ten tijde van de tweede wereld oorlog (en de oorlogen daarvoor), en publiceert hij enkele unieke documenten over mariene biologie. Iets wat hem altijd al heeft gefascineerd.

Teruggetrokken leven

Enkel tijdens een aantal belangrijke staatsgelegenheden en ceremonies treedt het echtpaar naar buiten. Een paar van de meest bijzondere momenten komen in de jaren daarna met de geboortes van hun drie kinderen: Kroonprins Naruhito (geboren op 24 februari, 1960), Prins Akishino (geboren op 30 november, 1965) en Prinses Kuroda Sayako (geboren op 18 april, 1969).

Overigens wist Kuroda Sayako ook voor wat ophef te zorgen door in 2005 te trouwen met een gewone burger. Volgens tradities en regels geeft ze hiermee (omdat ze een vrouw is) al haar rechten binnen de keizerlijke familie op en wordt ze ook een normale burger. Toch wonen Akihito en zijn vrouw de ceremonie bij als blijk van liefde voor hun dochter.

Ook zijn optreden ten tijden van de grote aardbevingen en tsunami in maart 2011 staat bij vele Japanners in het geheugen gegrift. Naast een zeldzame publieke toespraak op tv bezoekt hij vele plekken in de rampgebieden en het feit dat hij, samen met gewone burgers, op de grond zit om met hen te spreken is symbool komen te staan voor zijn enorme compassie met het Japanse volk.

De laatste jaren is de gezondheid van Keizer Akihito echter sterk achteruit gegaan, zo heeft hij te maken gekregen met prostaatkanker, serieuze hartproblemen en maagbloedingen. Dit betekent echter niet zomaar dat Akihito zomaar met pensioen kan gaan. In Japan is het niet gebruikelijk om afstand te doen van de troon. Zoals gezegd wordt de kroonprins pas keizer als zijn vader is overleden.

Abdicatie

Toch lijkt het erop dat hij toch wil gaan aftreden. Er is de laatste tijd namelijk veel rumoer ontstaan omdat Keizer Akihito in een publieke tv-toespraak vertelde over zijn gezondheidsproblemen en overduidelijk hint op een aftreden. Dit is echter niet zomaar mogelijk, het is simpelweg niet toegestaan volgens de huidige wet. Premier Abe heeft echter al laten doorschemeren dat men bereid is te kijken of de wet wellicht “opnieuw” bekeken moet worden.

Het lijkt er dan ook op dat Keizer Akihito tot op het einde zal blijven zorgen voor verrassingen en als een opmerkelijke Keizer de geschiedenis boeken in zal gaan.

Bronnen: 1, 2, 3, 4, 5, 6.
Coverfoto: Foto van Keizer Akihito en Keizerin Michiko. Foto via WikiMedia.

Hennie
hennie.kaoru.draaisma@gmail.com

Domo hajime mashite! Ik ben Hennie, een prettig gestoorde shinsengumi-tologist wiens hart verloren is aan Japan! Ruim 5 jaar heb ik in Japan gewoond en ik kom hier mijn verhalen met jullie delen!

2 Reactie's
  • WizardOfOss
    Geplaatst op 18:07h, 12 augustus Beantwoorden

    Mooi geschreven uiteenzetting van toch wel een interessante keizer.

    Wel een kleine typo: Hirohito is niet in 1959 overleden, maar 30 jaar later…

    • Joyce
      Geplaatst op 18:18h, 12 augustus Beantwoorden

      Bedankt! En we hebben de typo inmiddels aangepast 😀

Geef een reactie