Akira Kurosawa: Meester in film

Akira Kurosawa is zonder twijfel een van de grootste regisseurs aller tijden. Samen met Kenji Mizoguchi en Yasujirô Ozu is Kurosawa een prominent figuur in de filmwereld en weet hij tot de dag van vandaag andere filmmakers te inspireren. In zijn carrière van 57 jaar wist hij 69 winsten en 30 nominaties met zijn werk naar binnen te slepen, een hele prestatie. Kurosawa is een pilaar geworden binnen de Japanse cultuur en is hij iemand waar elke filmliefhebber van af hoort te weten. Want zijn invloed is in tal van films, series, games en andere media terug te vinden; van Star Wars tot Ghost of Tsushima! Benieuwd naar deze regisseur? Wij zetten hem in dit artikel in de spotlights!

Invloeden

Akira Kurosawa was geboren in Tokyo op 23 maart 1910. Zijn basisschool docent Tachikawa was een grote invloed voor hem. Hij introduceerde Kurosawa aan kunst en tekenen. Kurosawa ging naar de kunstacademie om kunstschilder te worden en kwam daar in aanraking met verschillende Westerse stijlen, iets wat later terug te zien is in zijn films. Zijn broer Heigo was ook een belangrijk persoon in zijn leven.

Heigo was een commentator voor stomme films in Tokyo en nam Kurosawa mee in de wereld van film en theater. De twee woonden lange tijd samen en hadden een bijzondere, intense band. Echter, in de jaren 30 werden films met geluid populairder en verloor Heigo zijn baan als commentator. Heigo ontnam zijn eigen leven, iets wat Kurosawa diep raakte. In 1936 begon Kurosawa als assistent regisseur en zette zijn film carrière in gang.

Nalatenschap

Kurosawa’s eerste succes was de film Rashomon (1950), gebaseerd op het verhaal “In a Grove” van de schrijver Ryūnosuke Akutagawa. In de film maakt Kurosawa gebruik van onbetrouwbare flashbacks waarin de personages tegenstrijdige interpretaties leveren. Iedereen verdraait de waarheid om er als beste uit te komen. Kurosawa maakte hierbij een belangrijke contributie aan verhaalvertelling in films. Sterker nog het “Rashomon effect” is letterlijk vernoemd naar deze film en wordt ook vandaag de dag nog gebruikt in media. Dit effect is niet alleen terug te vinden in latere films zoals Reservoir Dogs, maar ook in de psychologie.


Weelderige experimenten

Maar zijn unieke blik en aanpak is er altijd al geweest, niet alleen in zijn latere films. Akira Kurosawa’s eerste film, Sanshiro Sugata (1943), laat zien dat hij niet bang is om te experimenteren met framen, editen, en het gebruik van slow-motion. Kurosawa nam graag risico’s met zijn films! Verder maken zijn films uit de jaren 40 gebruik van long takes met veel abstracte compositie. Hierin staan natuurlijke elementen centraal. Sanshiro Sugata was van grote invloed op de naoorlogse jidai-geki (historische drama films) en was de basis voor latere Chinese martial arts films en “spaghetti Westerns” zoals die van Sergio Leone!

Nadat de Amerikanen Japan verlieten in 1952 focuste de Japanse filmindustrie zich voornamelijk op op gendai-geki (hedendaagse films) en shomin-genki (films over het dagelijks level). Jidai-geki waren namelijk verboden tijdens de Amerikaanse bezetting. Toch wist Kurosawa na de oorlog het genre van jidai-geki te hernieuwen met onder andere Seven Samurai. Kurosawa begon gebruik te maken shots met een diepe focus. Dit komt waarschijnlijk door de blootstelling aan Amerikaanse films in de oorlog. Kurosawa begon af te dwalen van de abstracte stijl naar een meer stilistische compositie met levendige kostuums en een uitgebreide set. In zowel Seven Samurai en Ran (1985) experimenteert Kurosawa met gewelddadige actie waarin de camera de acties van de personages volgt. Net als een voetbalwedstrijd, alleen dan bloederig.


Westerse blik

Kurosawa kan gezien worden als één van de meer “Westerse” Japanse regisseurs doordat zijn films erg toegankelijk zijn voor mensen buiten Japan. Zijn films hebben een sterk narratief plot met genoeg fysieke actie. Zijn bekendste werk is Seven Samurai, een film van 3,5 uur die het verhaal vertelt over zeven Rōnin (samurai zonder meester) die zijn ingehuurd door arme boeren om hun dorpje te beschermen tegen rovende bandieten. Hierin speelt Kurosawa’s favoriete acteur Toshiro Mifune de baldadige Kikuchiyo, een welgeliefd personage onder de fans.

De technieken uit de film zijn terug te vinden bij Westerse filmmakers zoals George Lucas en Quentin Tarantino. De bekende wipe transities uit Lucas’ Star Wars komen eigenlijk uit Seven Samurai en Tarantino’s The Magnificent Seven is een Westerse adaptatie van de film. Misschien na het kijken vind je nog meer invloeden terug!

Film marathon?

Iedere filmliefhebber zou dan ook een paar van Kurosawa’s films gezien moeten hebben. Al is het maar om zelf te ervaren hoe diep doordrongen zijn beeldmerken en technieken zijn in de hedendaagse cinematografie!

Hopelijk hebben wij wat films op je To Watch List weten te zetten. Er is geen vaste volgorde om zijn films te kijken, maar met 30+ films zit je voorlopig goed. Een leuke manier om te beginnen is met zijn samurai films zoals Yojimbo (1961) en te eindigen met zijn niet-samurai films zoals Ikiru (1952) of High and Low (1963). Zijn niet-samurai films moeten niet over het hoofd worden gezien, die zijn net zo essentieel! Diverse van zijn films zijn online beschikbaar, via streaming diensten, en zo nu en dan nog op dvd of blu ray te vinden.

En ben je na afloop net zo’n fan geworden als ik? Check dan deze website waar je informatie kan vinden over Kurosawa gerelateerde evenementen, artikelen en nieuwsitems kan lezen, en andere fans kan ontmoeten op het discussie forum. Veel kijkplezier!

Bronnen: 1, 2,

Janine
janinekaa@hotmail.com

Janine is een Japan enthousiasteling die altijd op zoek is naar de nieuwste weetjes binnen het Japanse medialandschap. Graag deelt zij haar ideeën over anime, manga en games met de lezers. Verder is ze dol op J-fashion en alles wat kawaii is.

Geen reactie's

Geef een reactie