Screenshot uit Princess Jellyfish.

Crossdressing in Japan

Crossdressing is het dragen van kleding van en/of het voordoen als het andere geslacht. Waarom iemand aan crossdressing doet is voor iedereen anders. De één doet het omdat de kleding fijn zit. De ander om even iemand anders te zijn. En weer een ander om gewoontes te doorbreken. Natuurlijk zijn er ook crossdressers die puur om erotische redenen crossdressen, maar over het algemeen gaat het om andere persoonlijke uitingen.

Crossdressing vs. Homoseksualiteit

Waar veel misverstanden over bestaan is dat alle crossdressers ook meteen transgender zijn en/of homosexueel. Maar het grootste deel is heterosexueel en heeft geen behoefte aan een geslachtsverandering.

Desondanks heerst er in veel maatschappijen, culturen en religies een taboe rond crossdressing, vooral tegenover mannelijke crossdressers. Vreemd genoeg wordt hij bij vrouwen vaak geaccepteerd, het wordt vaak schattig gevonden en “normaal” dat zij zich verkleden e.d. en ook in Japan is dit niet veel anders.

In de Japanse (fictionele) media is het niet ongebruikelijk dat er characters zijn die zich verkleden als een persoon van het andere geslacht. Sterker nog, er zijn zelfs anime en mangaseries waar het hele verhaal om dit fenomeen draait. Ook in de cosplay-scene is het niet ongebruikelijk om mensen te zien cosplayen als een personage van de andere sekse (crossplay). Maar hoe staat de Japanse maatschappij eigenlijk tegenover crossdressing?

Geen nieuwe ontwikkeling

Crossdressing is zeker niet iets van de laatste jaren. Het speelt al eeuwen een rol in de Japanse samenleving. Zo werden vroeger jonge jongetjes wel eens gekleed in meisjeskleding omdat dat het zou helpen hun immuunsysteem te bevorderen. Men geloofde namelijk dat het immuunsysteem van meisjes beter was ,en dat de kleding daar een grote rol in speelde.

De eerste echte verschijningen van man-vrouw crossdressing komen echter uit het Kabuki theater waar mannen de rol van vrouwen overnamen. Echte vrouwen zouden namelijk te afleidend zijn en prostitutie in de hand werken.  Dit zorgde er aan de andere kant ook weer voor dat tegenstromingen zoals het Takarazuka. Een vorm van theater waarbij juist vrouwen alle rollen spelen.

Alledaagse vorm

Maar het gaat veel verder dan alleen theater. Tegenwoordig kent men in Japan twee woorden voor mannelijke crossdressers, ‘josou’ en ‘otokonoko’. Josou (“dameskleding ”) is een meer algemenere term, terwijl otokonoko (“Mannelijke dochter”) tegenwoordig meer en meer gebruikt wordt. Mede dankzij het gebruik van dit woord in manga en anime.

Opvallend is ook dat deze termen alleen voor mannen bestaan, en niet voor vrouwen die zich als man verkleden (meer over de geschiedenis en het ontstaan van otokonoko lees je hier).

Japan kent een aantal zeer bekende otokonoko, zoals o.a. Ladybeard en Hideaki Kobayashi, beter bekend als ‘Sailor Suit Old Man’.
Japan kent een aantal zeer bekende otokonoko, zoals o.a. Ladybeard en Hideaki Kobayashi, beter bekend als ‘Sailor Suit Old Man’. (Afbeelding via jurnalotaku)

Je zou dan ook verwachten dat juist doordat zoveel anime en manga series uitpuilen van crossdressende personages en genderbendthema’s dat Japan heel open staat voor dit soort dingen.

Niet normaal

Niets is echter minder waar, want in Japan zit de klassieke rolverdeling tussen de sekses nog diep geworteld in de cultuur, waarin mannen en vrouwen specifieke taken moeten vervullen. Mannen en vrouwen die daarvan afwijken worden daar nog altijd afgestoten door de maatschappij.

Japan is van origine geen religieus land en heeft dan ook vanuit dat aspect geen taboes tegen bepaalde seksuele geaardheden en/of interesses. Maar, dat betekent niet dat al deze geaardheden zomaar worden geaccepteerd. Sterker nog, homoseksualiteit in Japan is bijvoorbeeld ook nog altijd een zeer gevoelig onderwerp! Ook dit komt grotendeels omdat het afwijkt van de “normale” rollenverdeling van man en vrouw.

Meer acceptatie

Langzaam maar zeker komt er wel verandering hierin en wordt het meer bespreekbaar en geaccepteerd. Vooral dankzij make-uptijdschriften en diverse salons die zich puur op de crossdressers focussen. Door dit gat in de markt zijn er steeds meer ketens die een slaatje uit dit fenomeen willen slaan. Er is zelfs een uniek Josou Danshi café in Tokyo speciaal voor otokonoko. Zelfs de serveersters daar zijn otokonoko!

Gelukkig begrijpt het land langzaam maar zeker dat in de hedendaagse maatschappij niet alles zo zwart-wit meer is. En hier draagt de Japanse anime- en game industrie een groot steentje aan bij.

Ook met de hulp van de “coming out” van homoseksuele acteurs, transgenders, mangaka en andere artiesten is het ook voor otokonoko’s en josou’s een stuk prettiger geworden om te zijn wie ze op dat moment willen zijn.

Japan mag er nu dan nog niet zo voor open staan, hopelijk zal crossdressing in Japan, maar zeker ook in de rest van de wereld steeds meer geaccepteerd worden naarmate de tijd verstrijkt.



Coverfoto: Princess Jellyfish is een redelijk bekende manga/animeserie waarin een jongen die zich verkleed als meisje centraal staat. (Afbeelding via de Princess Jellyfish Wiki
Dit artikel – Crossdressing in Japan – verscheen voor het eerst op 4 juli 2016 en is voor het laatst geüpdatet op 4 juli 2019.

Sander
contact@sandervanderham.nl

Sander is een enthousiaste figure verzamelaar met een uitgebreide collectie en een nog uitgebreidere wishlist! Graag deelt hij zijn kennis en enthousiasme rondom figures en het verzamelen ervan met jullie!

Geen reactie's

Geef een reactie