26 apr Golden Week: Eindelijk Vakantie

Japan heeft zacht gezegd een behoorlijk intense werkcultuur, waar “dood door overwerk” een bekend fenomeen is. Vrije dagen of vakantie hebben ze nauwelijks, zeker vergeleken met ons relatief relaxte landje. Eind april / begin mei is hier echter één uitzondering op: de zogeheten Gouden Week!

Het is een week vol met traditionele evenementen en activiteiten, met tal van bedrijven die deze periode allerhande speciale aanbiedingen en promoties hebben. Pretparken, bioscopen en treinen lopen over, want iedereen trekt er op uit!

Dagen van de Week

Deze ‘week’ is midden 20^e eeuw ontstaan door een aaneenschakeling van vier nationale feestdagen. Veel mensen krijgen of nemen dan een paar daagjes extra vrij, om er echt een vakantie van te kunnen maken. De feestdagen die in de Golden Week vallen zijn:

• 29 april = Shōwa Dag. Dit is de geboortedag van Keizer Shōwa (bij ons bekend als Hirohito), die regeerde van 1926 tot 1989. Een beetje Koningsdag dus, maar dan totaal anders. Het is bedoeld als moment van reflectie op deze woelige periode, die onder andere werd gekenmerkt door een snelle modernisatie (lees: verwestering) en natuurlijk de Pacifische Oorlog; Japan’s deelname aan de Tweede Wereldoorlog.  
  
  
• 3 mei = Dag van de Grondwet. Op deze dag in 1947 werd door de Amerikaanse bezetter een nieuwe grondwet ingevoerd. Te vieren is het feit dat Japan hiermee een vreedzaam land zou worden. Één van de (meest controversiële) punten van de nieuwe grondwet is namelijk het niet meer mogen hebben van een offensief leger.
  
  
• 4 mei = Dag van het Groen, gewijd aan natuur en milieu. Een tijd lang werd dit gevierd op 29 april, omdat de keizer een groot natuurliefhebber was. Sinds 2007 is dit weer verplaatst. Dankzij een stel wetten uit 1948/1985 was het toch al een (naamloze) vrije dag. Daarin staat dat elke dag die tussen twee nationale feestdagen valt, automatisch zelf een “Feestdag van het Volk” wordt.
  
  
• 5 mei = Kinderdag. Voorheen was dit “jongensdag” – een soort tegenhanger van de op 3 maart gevierde “meisjesdag” – maar is inmiddels officieel voor alle kinderen. Toch is de mannelijke symboliek nog wel aanwezig. Huishoudens met zoons zetten dan vaak samurai gerelateerde poppen en attributen neer, zoals helmen, pijlen & bogen, zwaarden en vaandels. Het bekendst zijn de windvanen in de vorm van karpers, die een teken zijn van kracht en doorzettingsvermogen.
  
  

What’s in a name?

Toen de tussenliggende dagen nog niet tot de vakantie behoorden, werden deze feestdagen samen de “Stapsteendagen” genoemd. Pas nadat er meer bijkwamen is in 1951 de term “Golden Week”（ゴールデンウイーク; ‘Gooruden uiiku’) bedacht door een filmmaatschappij. Die merkte dat ze rond deze tijd van het jaar altijd veel meer bioscoopkaartjes verkochten dan normaal. Hippe tijdschriften en nieuwsoutlets korten dit tegenwoordig af tot “GW”.

De publieke omroep (NHK) spreekt echter standaard over 大型連休 ‘ōgata renkyū’  oftewel “de grote aaneengesloten vakantie”. Schijnbaar is dat een poging om leenwoorden uit de commerciële sector te vermijden en als tegemoetkoming voor taalpuristen.

Bovendien vinden ze die term ook correcter, omdat de reeks vrije dagen inclusief weekenden soms wel 10 dagen lang kan zijn. Wie beide opties niks vind, kan het gelukkig altijd nog 黄金週間 ‘ōgon shūkan’ noemen; letterlijk “goud(en) week”.

Feesten of ontspannen

Direct na de oorlog was het vooral de TV en entertainment industrie die een hoogtepunt beleefde tijdens Golden Week. Veel bioscopen dus, plus horeca en (100-yen) shops; allemaal topbestemmingen voor een vrije dag. Sinds de jaren ‘70 gaan Japanners daarnaast steeds vaker op reis naar het buitenland, incl. het mooie Nederland. In Hawaii is Golden Week zelfs echt een begrip geworden, dankzij de vele toeristen.

Tegelijkertijd wordt ook in het binnenland heel wat afgereisd. Bijvoorbeeld door grote-stedelingen die eens de natuur willen opzoeken, of mensen die juist stedentrips gaan maken. Bovendien zijn er verspreid door heel Japan verschillende lokale festivals die landelijke bekendheid genieten.

Zo’n lange vakantie is heel leuk natuurlijk, maar ja, het is wel voor iedereen tegelijkertijd. Dat betekent dat het overal in het land plots een stuk drukker en duurder is. Voor een groot aantal Japanners hoeft het dan ook niet zo avontuurlijk te zijn. Die blijven liever lekker even thuis. Eindelijk eens tijd om die boeken te lezen, films & series te kijken, of games te spelen!

Golden Week voor toeristen

Als reiziger kun je eigenlijk Golden Week beter mijden, als je ’t mij vraagt. De enorme drukte op allerlei plekken maakt niet alleen het bezoeken van bepaalde locaties een stuk minder prettig, het maakt het ook een stuk duurder! Doordat ook veel Japanners in deze periode veel reizen stijgen de prijzen van hotels e.d. hard.

Als je toch in Japan bent, zorg dan dat je je overnachtingen en uitjes ruim van te voren boekt. Zo voorkom je verassingen en teleurstellingen. Zoek als het kan de wat rustigere plekken op, in plaats van bekende toeristische hotspots, en let goed op eventuele prijstoenames of juist speciale aanbiedingen om je budget optimaal af te stemmen.

Bronnen: [1], [2], [3], [4], [5]