
23 mrt Hanetsuki: Badminton op z’n Japans!
Tijdens- en na Oud & Nieuw zijn er in Japan veel leuke activiteiten te vinden. Je hoeft niet perse binnen te binnen te zitten, met de TV aan en een bak mandarijnen erbij. Eén van de bezigheden voor buiten is het spel Hanetsuki!
Houten rackets
Hanetsuki is een spel dat lijkt op dat van badminton. De essentie van het spel werd rond 1600 – 1700 geïntroduceerd vanuit China. Hanestuki heette bij de introductie in eerste instatie Gi-Cho. Hierbij maakte je gebruik van een stok (Cho) en een bal (Gi), wat meer weg had van honkbal. Later werd dit vervangen door de huidige peddels en shuttle, de zogenaamde hagoita en hago.
De rackets hebben wel een ander uiterlijk dan we gewend zijn: De meest gangbare hanetsuki zijn houten, rechthoekige planken met een handvat. Alles is uit één stuk hout gesneden. De houten paddels worden hagoita genoemd. De shuttles voor hanetsuki worden hane of hago genoemd en zijn traditioneel gemaakt van de zeepnootvruchtschil en gekleurde vogelveren.
Shinto
Hoewel hanetsuki inmiddels “gewoon” en spelletje is, zat daar eerder nog wat meer achter. Volgens een van de gebruiken en geloven van Shinto, werd hanetsuki gebruikt als een ritueel om een gezonde ontwikkeling bij jonge meisjes te bevorderen.
Bij het spelen van een potje Hanetsuki maak je namelijk soortgelijke bewegingen als men in Shinto gebruikt om kwade geesten te weren. Deze beweging van de armen heet “harau” – het wegjagen. Daarbij heeft het woord “zeepnoot” (waarmee de shuttles gemaakt worden) in het Japans dezelfde kanji gebruikt als voor de beschrijving van “kinderen zonder ziekte”.
De beweging van de paddel en de tweede betekenis van de shuttle werden daarmee met elkaar verbonden en in zijn geheel gezien als bevorderlijk voor het welzijn van jonge meisjes. De hagoite werd later ingezet als omamori voor meisjes tijdens de nieuwsjaarviering. Dit is een reden waarom hanetsuki vooral door vrouwen en meisjes wordt gespeeld.
Uitbundig versierd
Mede daardoor werden de hagoite op den duur steeds mooier. Er werd rekening gehouden met outfits, kleuren en designs. Sommige hagoita werden zelfs beschilderd of bekleed met Geisha en Kabuki acteurs, of werd er zilverfolie en bladgoud gebruikt.
Nog luxer waren de “3D-varianten” Om het een driedimensionaal uiterlijk te geven, gebruikt met washi-papier en verschillende soorten stoffen. De driedimensionale aankleding heet Oshie: het geven van diepte in afbeeldingen door het gebruik van stoffen.

Al deze versieringen werden één zijde geplaatst, zodat de andere zijde gewoon geschikt bleef om mee te spelen en je er gewoon rake klappen mee uit kon blijven delen.
Meppen voor geluk
Nou gaat het allemaal niet echt met veel “geweld”. Keiharde slagen of uithalen horen er niet bij. In principe mag je ook alleen maar recht omhoogslaande bewegingen maken. Dus geen backhands of andere type slagen die je bij tennis of badminton misschien wel zou proberen. Verder zijn er weinig echte regels, het is bovenal een casual spelletje dat je samen voor de lol speelt en niet zozeer om te winnen.
Het spelen van hanetsuki is vrij simpel en zowel solo als met zijn tweeën uit te voeren. De solo versie bestaat uit het zo lang mogelijk proberen om te shuttle hoog te houden zonder het de grond te laten raken. Als je mist, ben je af!
De duo versie is wat meer zoals badminton, maar dan zonder een net. Je slaat de shuttle naar elkaar en probeert je tegenstander het moeilijk te maken zodat deze de shuttle mist en verliest.
Schilderen bij verlies
Voorheen was het zo dat de verliezer het gezicht moest laten beschilderen met India Ink. India Ink wordt in Japan ook gebruikt voor kalligrafie, een behoorlijk pittige inkt dus! Het schilderen van het gezicht met deze inkt zou ervoor moeten zorgen dat je de volgende keer meer geluk hebt in het spel. De zwarte inkt schrikt het kwaad dan namelijk af.
Gelukkig werd niet het hele gezicht zwartgemaakt, maar tekenden mensen er iets grappigs op. Al is dat inmiddels meestal niet meer aan de orde. Een enkele keer zie je het nog wel terug in Japanse spelshows, waar ze het schilderen van het gezicht nog wel als straf gebruiken.
Overigens is er ook bij het solospel nog een extra belang om de shuttle zo lang mogelijk omhoog te houden; hoe langer het je lukt, des te langer je beschermd bent tegen muggenprikken dat jaar.
En anders kun je de muggen altijd nog plat meppen met je hagoita!
Geen reactie's