Het Japanse rechtssysteem: schuldig tot anders bewezen

Met een veroordelingsgraad van meer dan 99% zou je denken dat het Japanse rechtssysteem uitermate goed in elkaar steekt. De gedachte is dat men zeer grondig te werk gaat, met veel respect voor de medemens, en er simpelweg goed onderbouwde zaken de rechtszaal worden binnengebracht. Het gaat er alleen lang niet altijd zo aan toe. Want waar wij hier opereren vanuit de gedachte dat schuld bewezen moet worden zit het Japanse systeem toch anders in elkaar.

Ook al beweert men op papier dat onschuld het uitgangspunt is, laat de realiteit het omgekeerde zien. Vanaf het moment dat je ergens voor gearresteerd wordt ben je namelijk schuldig, totdat je onschuldig bewezen is. En dat is in veel gevallen heel moeilijk te bewerkstelligen. Extra heftig als je je bedenkt dat de doodstraf nog altijd mogelijk is in Japan.

Geen advocaat

En dan sta je er vaak ook nog eens alleen voor. Vanaf het moment dat je opgepakt wordt – ongeacht voor wat voor vergrijp – kan de politie je zonder al te veel problemen 23 dagen vastzetten. Officieel begint dit met een aantal dagen voorarrest. Binnen drie dagen moet de politie besluiten of ze verder gaan met het onderzoek en vervolging. Als dit verzoek wordt goedgekeurd wordt het voorarrest met 10 dagen verlengd. En zo nodig met nog eens 10 dagen.

Tijdens deze gehele periode heb je géén recht op contact met een advocaat of de buitenwereld. Daarentegen mag je tijdens deze periode wel verhoord worden, en dat gebeurd dan ook meestal meerdere keren per dag. Soms uren achtereen.

Dat betekent dus dat je 23 dagen achter elkaar, meerdere keren per dag, verhoord en ondervraagd wordt. En dat ook nog eens zonder advocaat, of ook maar enige rechtsbescherming in de buurt. Pas wanneer de officiële zaak begint mag er een advocaat bijkomen.

Gedwongen bekennen

Dat niet alleen. Zelfs als je standvastig bent, uiteindelijk een goede advocaat in arm hebt kunnen nemen en het “gevecht” met het systeem aan gaat heb je nog een lange weg te gaan. Het voorarrest kan namelijk vele malen verlengd worden, zelfs bij vage redenen of bewijzen. Daarbij wordt het bewijs van de verdediging vaak van tafel geschoven of ongeldig verklaard. Wat je zaak alleen maar bemoeilijkt.

Doordat je zo ontzettend lang vastgehouden kunt worden, bewijsvoering genegeerd of vervalst wordt, en er agressieve ondervragingstechnieken worden toegepast zijn er tal van mensen die zich uiteindelijk gedwongen zien te bekennen. Ook als ze niets gedaan hebben.

Een groot deel van de (Japanse) advocaten raadt zelfs aan in sommige gevallen gewoon te bekennen. Ook als je onschuldig bent. Zeker bij kleine delicten is het soms makkelijker om maar gewoon te zeggen dat je schuldig bent, dan je onschuld blijven ontkennen en alsmaar in voorarrest te blijven zitten.

Rechters niet buiten schot

Ook van grote invloed is het feit dat Japanse rechters verantwoordelijk gehouden kunnen worden als ze een schuldig persoon laten gaan. Met name als deze persoon later nog (eenzelfde) delict pleegt en daar wel schuldig bevonden wordt.

Dus stel dat een verkrachter wordt vrijgesproken en vervolgens een nieuw slachtoffer maakt, dan wordt de rechter daar ook verantwoordelijk voor gehouden. Maar niet andersom! Er hoeft geen verantwoordelijkheid afgelegd te worden wanneer een onschuldig persoon onterecht wordt veroordeeld. Hierdoor willen een hoop rechters ook simpelweg zelf geen risico lopen en wordt men al snel schuldig bevonden.

Extra oppassen als buitenlander

En denk niet dat je als buitenlander of toerist veilig bent, bijvoorbeeld door ingrijpen van de ambassade. Helaas zit dat anders in elkaar. Het is juist extra goed oppassen dat je niet in een situatie wordt gebracht waarbij je opgepakt kan worden. Want het Japanse rechtssysteem lijkt nog harder op te treden als het om buitenlanders of toeristen gaat.

Laat je niet uitlokken tot een gevecht of anderzijds twijfelachtige situatie met een Japanner. Je gaat het verliezen. Simpelweg de taalbarrière en het feit dat je niet Japans bent is vaak al genoeg om je te laten veroordelen.

Bovenstaande video is dan ook een echte aanrader om te bekijken. Want als toerist ben je je vaak helemaal niet bewust van de impact die je gedrag kan hebben,. Of de situaties waar je in terecht kunt komen, en hoe het Japanse rechtssysteem werkt.

Want ook al lijkt het hier onmogelijk om uiteindelijk een jaar vastgezet te worden voor een simpele winkeldiefstal, is dit makkelijk de realiteit in Japan. En dan ben je nog niet eens veroordeeld!

Weinig criminaliteit

Het is dus niet alleen het respect voor de medemens, of de angst voor gezichtsverlies die ervoor zorgen dat de criminaliteit zo laag blijft in Japan. Men weet simpelweg ook dat verbonden worden met een misdrijf – onschuldig of niet – je een enorme bak ellende kan brengen.

Door het enorm hoge veroordelingspercentage weet men dat je vrijwel kansloos staat als je eenmaal in aanraking komt met de gerechtelijke macht. De meeste mensen blijven dan ook liever uit de buurt van mogelijke problemen, of associatie met mensen die vaker in aanraking zijn gekomen met de wet. En ook dat draagt weer bij aan het laag houden van de criminaliteitscijfers.

Maar of Japan nou echt trots moet zijn op zijn veroordelingspercentage? Tja, daar valt aan de hand van bovenstaande natuurlijk nog over te discussiëren, zeker met het oog op de gevolgen voor mensen die onschuldig zijn. Het Japanse rechtssysteem is dan ook lang niet zo perfect als het lijkt.

Joyce
desushitimes@gmail.com

Joyce is de oprichtster van The Sushi Times en schrijft inmiddels al bijna 10 jaar over alles dat te maken heeft met Japan. Verder is ze gek op anime, gaming, Pokémon, Animal Crossing en alles dat kawaii is. Daarnaast is ze ook een fanatieke Japanse hobby chef, wat tot uiting komt op ProefJapan.com!

Geen reactie's

Geef een reactie