Japan fietsenland? Met z’n allen op de fiets!

Dat we hier in Nederland gek zijn op fietsen weten we allemaal wel. We kunnen onze luiers nog niet droog houden of we zitten al braaf op een fietsje, en de meeste van ons kennen ondertussen ook het gevoel van een gestolen fiets maar al te goed, of het wéér moeten oppompen van je fietsband. Maar er is nog een land dat een plekje weet te veroveren in de top 10 van landen met meeste fietsen: Japan!

Het cijferwerk

Om onze liefde voor fietsen even in nummertjes uit te drukken: in 2018 waren er zo’n 17 miljoen inwoners in Nederland en maar liefst 22,5 miljoen fietsen. Dat betekent dat we gemiddeld 1,3 fiets per persoon hebben. In Japan heeft iedereen ongeveer 0,6 fiets per persoon, de helft minder. En toch staan ze hiermee op een derde plek in de Top 10.

Gemiddeld genomen fietsen we met z’n allen 2,5km per dag en ligt er meer dan 400km aan fietspaden door ons mooie landje. Vergelijk dat eens met de Verenigde Staten waar slechts 32,2% van de mensen een fiets heeft en er vrijwel geen fietspaden zijn, en het is niet meer zo vreemd dat we nummer één fietsland ter wereld zijn.

En toch doet Japan het ook erg goed qua fietsen. Iets meer dan de helft (56,9%) van alle Japanners rijdt lekker rond op twee wielen. Maar waar wij hier de luxe hebben van mooie fietspaden gaat het fietsen in Japan er iets anders aan toe.

Veel fietsers, weinig ruimte

Er zijn weinig speciale fietspaden en fietsers worden hetzelfde ‘behandeld/gezien’ als voetgangers. Dat betekent dat ze gewoon op de stoep fietsen! Hierdoor moet je dus ook constant stoepje op, stoepje af gaan en vaak half met de voeten over de grond steppen om ergens voorbij te komen. Op sommige stukken is hierbij wel onderscheid gemaakt tussen een deel om op te fietsen, en een deel om op te lopen. Maar echt gescheiden fietspaden zijn er vrijwel niet.

“Gewoon” op de weg fietsen gebeurd ook veel maar aangezien de wegen niet altijd even breed of overzichtelijk zijn is het niet de fijnste plek om te fietsen. Ook is er vrijwel geen regelgeving over gepast fietsgedrag en fietsers gaan dan ook vrij willekeurig door het verkeer. Links, rechts, schuin overstekend, tegen het verkeer in, het komt allemaal voorbij!

Standaard fiets

Waar je hier tal van soorten fietsen tegenkomt zijn er toch een aantal standaard modellen die je het meeste voorbij ziet komen. Denk aan de wel bekende omafiets, al dan niet met mandje voorop. Ook in Japan is er een soortgelijke situatie. Maar dan met de “mamachari” ofwel mamafiets.

Niet alleen de naam is vergelijkbaar met ons oude vertrouwde model, ook de vorm van de fiets is vrijwel gelijk aan de omafiets. Wel heel kenmerkend is dat er in vrijwel alle gevallen gekozen gebruikt gemaakt wordt van een metalen mandje voorop.

Bicycle Parking Osaka Japan. Foto door Studio Incendo.

En natuurlijk zou Japan, Japan niet zijn als ze niet ook wat gekke dingen zouden doen met het ijzeren ros! Geheel in stijl vind je er Dalmatiërs die kunnen fietsen, hebben ze Intergalactic Patrol Bikes én is er nog de wondere wereld van Dekochari waarbij een fiets omgetoverd wordt tot een waar kunstwerk van knipperende lichtjes en mooie toepasselijke muziek!

Hier zijn zelfs volledige wedstrijden voor, met name onder schoolkinderen, waarbij ze uitgedaagd worden hun fietsen om te toveren tot bijzondere bouwwerken. Haast te vergelijken met de creatieve bedenksels van Ter Land, Ter Zee, en in de lucht.

Handen aan het stuur

Maar er zijn nog zat andere fietsgewoonten die wat afwijken ten opzichte van ons fietsgedrag. Zo moet je ten alle tijden twee handen aan het stuur hebben (tenzij je richting aangeeft, wat overigens zelden gebeurd). Dat betekent ook dat je geen telefoon mag vasthouden!

Daarnaast mag je niks aan je stuur hebben hangen, alles moet op je rekje achterop. Of indien je deze hebt in het maandje voorop. En ondanks dat je een rekje op de achterkant hebt van je fiets mag je in de meeste regio’s van Japan alleen kinderen onder de 6 jaar achterop nemen. Dus een romantisch fietstochtje, samen op één fiets, zit er niet in. Mocht je pech hebben en een slechtgehumeurde agent(e) tegenkomen kan het je zelfs een boete opleveren. Al worden dit soort overtredingen over het algemeen gedoogd.

Wat meestal niet gedoogd wordt is het verkeerd parkeren van fietsen, al helemaal op plekken waar ze anderen tot last zijn. Deze fietsen worden maar al te snel weggesleept en kun je alleen terugkrijgen wanneer je een boete betaald.

Fietsenstalling om jaloers op te zijn

Gelukkig is het parkeren van je fiets vrijwel nooit een probleem. Vaak is er voldoende ruimte om dit te doen en wordt het netjes aangegeven wat de specifieke fietsenstallingen zijn. En soms moet je hiervoor ook ondergronds kijken! In Japan vind je namelijk diverse, ondergrondse, fietsenstallingen die je fiets automatisch voor je parkeren. Een voorbeeld van zo’n hypermoderne fietsenstalling staat hier onder.

Niet alleen voorkomt dit dat de diverse geparkeerde fietsen het straatbeeld “vervuilen”, het neemt simpelweg minder ruimte in op straat. En bedenk de persoonlijke voordelen hier eens van! Nooit meer zoeken naar waar je fiets ook alweer stond. Of erachter komen dat hij is omgeduwd en krom is. Of nog erger: gestolen.

Geen gestolen fietsen

Sowieso is een gestolen fiets eigenlijk geen veelvoorkomend probleem in Japan. Je kunt vrijwel elke willekeurige fiets – of dit nu een splinternieuwe of krakkemikkig ding is – gewoon lekker laten staan zonder er 30 zwarte kettingsloten omheen te hangen. Een standaard klein fietsslot is over het algemeen meer dan voldoende. Mede dankzij het lage criminaliteitscijfer komt fietsendiefstal in Japan bijna niet voor. Dat betekent niet dat het helemaal nooit voorkomt, maar het is vrij zeldzaam.

Daarnaast is er ook een systeem waarbij fietsen geregistreerd worden bij de politie. Elke fiets heeft een specifiek nummer dat je als eigenaar kunt vast laten leggen bij de politie. Wordt je fiets gestolen, en registreert de nieuwe eigenaar hem, dan kan dit herkent worden en de fiets teruggebracht worden naar de originele eigenaar. In gevallen waarbij het nummer weg gekrast wordt of de verkoper registeren af raad weet je eigenlijk al hoe laat het is. Dit systeem draagt hierdoor ook bij aan het tegenhouden van diefstal.

Wat dat betreft kunnen wij als nummer één fietsland nog heel wat leren van onze medefietsers!

Dit artikel – Japan fietsenland? Met z’n allen op de fiets! – verscheen voor het eerst op 9 september 2013 en is voor het laatst geüpdatet op 29 maart 2021

Joyce
desushitimes@gmail.com

Joyce is de oprichtster van The Sushi Times en schrijft inmiddels al bijna 10 jaar over alles dat te maken heeft met Japan. Verder is ze gek op anime, gaming, Pokémon, Animal Crossing en alles dat kawaii is. Daarnaast is ze ook een fanatieke Japanse hobby chef, wat tot uiting komt op ProefJapan.com!

Geen reactie's

Geef een reactie