Matsuri: Japanse festivals

De Japanners weten wel hoe ze een feestje moeten geven, vooral als het aankomt op de matsuri, ofwel hun festivals! Met name in de zomer is er bijna elke week wel een groot festival. Deze vieringen worden gekenmerkt door heel veel muziek, dans, eeuwenoude legendes, overheerlijk eten, en soms ook nog een spectaculaire vuurwerkshow.

Wat zijn matsuri?

In Japan zijn de meeste festivals net zo uitbundig als die van ons. Maar dan met een hele andere insteek. Geen grote podia voor artiesten en bands. Maar wél veel dans en muziek. Alleen zijn ze in de meeste gevallen een stuk traditioneler georiënteerd. En zit er vaak een speciale betekenis achter de festivals.

Japan neemt ruimer de tijd om zijn festivals te vieren. Ze vinden het gehele jaar door plaats over verschillende plekken door het land. Een reden waarom dit zo is, komt doordat matsuri vaak draaien om het eren van een Kami. De Kami zijn niet het hele jaar door actief. De meeste komen maar één keer per jaar hun tempel of gebedsplaats (schrijn) uit. En dat moet natuurlijk gevierd worden!

Een andere reden voor het houden van een matsuri is vieren van een bepaalde seizoensgebeurtenis (zoals het begin van de oogstperiode) of de viering van een gebeurtenis van historische waarde (zoals bij ons Bevrijdingsdag).

Hoe ziet een matsuri er uit?

Matsuri duren soms een dag, andere meerdere dagen. Bij de meeste matsuri worden de hoofdstraten van het bijbehorende dorp of de stad afgezet om de vereerde Kami in een mikoshi (soort draagbare tempel) door de straten te leiden, al zingend begeleidt door omstanders. De meeste matsuri hebben ook een soort van praalwagens in de optocht.

Deze lijken op grote, mooi versierde en beschilderde vlonders. De praalwagens worden getrokken of gedragen, dit gaat regelmatig gepaard met trommel- en fluit muziek die bespeeld worden door mensen op de wagen zelf.

Maar naast de optocht en parade gaan matsuri vaak gepaard met een grote hoeveelheid aan kleine kraampjes en eettentjes in de buurt van de belangrijke tempels. Deze verkopen de lekkerste snacks en gerechten, en soms ook kleine souvenirs, maskers, en ballonnen. Ook worden er vaak diverse optredens en demonstraties gegeven van bijvoorbeeld Japanse traditionele dansen, drummen (taiko), en meer.

Welke matsuri zijn er?

Er zijn jaarlijks ontzettend veel verschillende matsuri die soms groot en soms klein zijn. Maar, er zijn 4 grote matsuri die toch wel zo’n beetje onder de hele Japanse bevolking bekend zijn:

Tenjin Matsuri

Tenjin Matsuri in Osaka wordt al zo’n 1000 jaar bij de Tenmangu schrijn gevierd in de maand juli. De viering is gewijd aan de Kami die nu Tenman Tenjin wordt genoemd; de Kami van het leren en de kunst.

Na een enorm grote optocht – waar ongeveer 3000 mensen aan meedoen die een traditionele dans of toneelvoorstelling uitvoeren – kun je in de avond genieten van de Tenjin Matsuri Hono Hanabi (vuurwerk) show. Voordat deze show begint worden er tegen de avond, op de vissersboten in de haven, grote vuren aangestoken die door de stilte van het water tot op de bodem te zien zijn.

Gion Matsuri

Gion Matsuri wordt elk jaar in juli gevierd bij de Yasaka schrijn in Kyoto. Het is één van de oudste en bekendste matsuri van Japan en wordt al ongeveer 1100 jaar gevierd! Naast veel muziek, zang en dans, is dit festival ook een soort van wedstrijd geweest. Vooral de rijkere inwoners van Kyoto gooiden op die dag hun huisdeuren open voor andere om hun kostbaarste bezittingen te tonen. Hoe luxer hoe beter.

Tegenwoordig gebeurt dit nog steeds, alleen wel in wat mindere mate. Mocht je dit festival meemaken en een huis van binnen mogen bezichtigen, houdt je dat wel netjes aan de regels! Een leuke belevenis!

Kanda matsuri

Kanda matsuri in Tokyo is ook enorm! Zo groot, dat het 2 volle dagen in beslag neemt. Deze matsuri wordt gehouden bij de Kanda Myojin schrijn, middenin Akihabara in de maand mei. Naast de optocht wordt er ook een toneelvoorstelling gegeven die vroeger werden uitgevoerd door het Noh theater. Het theater hield geen stand, maar de uitvoering ervan wel. Mensen mochten welgekleed zelfs door het Edo kasteel paraderen, een bijzondere gebeurtenis voor de gewone burger.

Op zondag worden de mikoshi (draagbare heiligdommeN) gebruikt om de prachtige maar zware beelden in grote groepen op een bijzondere manier naar de Kanda Myojin schrijn te tillen. Deze beelden worden gebruikt als offers voor de Kami. Na aankomst volgt er een grote Taiko drum- uitvoering. Het aparte aan deze matsuri is dat hij om het jaar wordt geven, op jaren met oneven getallen (2017, 2019, 2021, etc.).

Awa Odori

Een van de meest populaire matsuri waar dans de hoofdrol in speelt is Awa Odori. Het festival wordt gegeven op het eiland Shikoku, wat in het zuiden van Japan ligt. In de hoofdstad Tokushima wordt deze matsuri jaarlijks gehouden om de zielen van voorouders te verwelkomen met zang en dans. De zang is welbekend door heel Japan door de volgende zin: “Het is een dwaas die danst en een dwaas die toekijkt, dus als beide dwazen zijn, kunnen we maar beter lol hebben en allebei dansen!”.

De Awa Odori dansgroepen worden van tevoren zorgvuldig geselecteerd voordat ze mee mogen doen. Auditierondes zijn dus verplicht, ook voor de kinderen die er aan meedoen. Hierdoor wordt een goede uitvoering van de dans gegarandeerd. De dansers worden opgesplitst in mannen- en vrouwengroepen, aangekleed in de aparte traditionele kledingstijl voor deze dans. Mocht je dit willen meemaken, wees er dan vroeg bij. De hotels in de stad zitten namelijk ver voor het plaatsvinden van Awa Odori vol.

Ontelbaar veel opties

Dit is slechts een hele kleine selectie uit de tientallen, zo niet honderden, matsuri die er het hele jaar door in Japan plaatsvinden. Een reis naar Japan heeft veel te bieden, en het bijwonen van een matsuri is een prima aanvulling daarvan! Hou wel goed de data in de gaten omdat deze per jaar kunnen verschillen. En houdt rekening met grote drukte!

Bronnen: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.
Coverfoto: Gion Matsuri. Foto door Corpse Reviver.
Dit artikel – Matsuri: Japanse festivals – verscheen voor het eerst op 23 juli 2014 en is voor het laatst geüpdatet op 2 april 2021.

Kurimu
belle.fleurs@hotmail.com

Kurimu is een Japan cultuur- en subcultuur superfan. Kawaii-lover. Calpis-verslaafde. Echte ontdekker, eerlijk, en soms té nieuwsgierig. Vleugje ondeugend met een toefje dapper.

Geen reactie's

Geef een reactie