Tanabata: Zomers sterrenfestival

Elk jaar op 7 juli wordt in Japan een groots feest gevierd: Tanabata, ofwel het sterrenfestival. Het is een festival om dromen uit te laten komen, hard werken te belonen, en de liefde te vieren. En dit allemaal geïnspireerd door een oude legende genaamd “De Herder en de Weefster”.

Werken voor de liefde

Deze (van oorsprong Chinese) legende vertelt het verhaal van de hardwerkende Orihime, dochter van Tentei (de Hemel Koning). Dag in, dag uit zit ze aan de oever van de rivier de Melkweg en weeft daar schitterende kleding. Haar vader wil haar belonen voor het harde werk en staat toe dat een herder genaamd Hikoboshi (Sterrenjongen) zijn dochter ontmoet. Ze worden meteen verliefd en krijgen al snel toestemming om te trouwen. Ze zijn echter zo verliefd dat ze kort na hun trouwen allebei hun taken beginnen te verzaken.

Uit woede haalt de Hemel Koning de twee geliefden weer uit elkaar en stuurt hen elk naar een andere kant van het heelal. Met een gebroken hart en eindeloze tranen weet Orihime uiteindelijk haar vader te overtuigen om haar geliefde weer te mogen zien. Slechts één dag per jaar mogen de geliefden vanaf dat moment weer bij elkaar komen: op de zevende dag van de zevende maand. En dan alleen maar als ze beiden het hele jaar lang hun taken goed doen.

Het hele jaar lang ploeteren Orihime en Hikoboshi door en uiteindelijk is het zo ver. Maar tot hun grote verdriet leek een ontmoeting alsnog onmogelijk omdat een grote rivier hen scheidde en er geen brug was. Orihime was ontroostbaar en huilde zo verschrikkelijk veel dat een school eksters op haar glinsterende tranen af kwamen. Uit medelijden voor het stel maakten de eksters een brug met hun vleugels zodat Orihime en Hikoboshi elkaar toch nog konden ontmoeten.

Maar wanneer het regent kunnen de eksters niet komen om de brug te maken en kunnen de twee geliefde elkaar pas weer het volgende jaar omarmen.

Tanabata Matsuri (festivals)

Elk jaar zijn er dan ook grootse tanabata festivals en vieringen te vinden in Japan die dit verhaal eer aan doen. De drie meest bekende zijn de Sendai Tanabata Matsuri, Shōnan Hiratsuka Tanabata Matsuri, en Anjo Tanabata Matsuri.

Deze laatste twee vinden altijd plaats op 7 juli, maar het festival in Sendai is een maand later en barst los tussen 6 en 8 augustus. Dit komt doordat de zevende maand volgens de oude Japanse kalender viel in de maand die wij nu kennen als augustus.

Maar er zijn ook nog tal van kleinere, regionale feesten en festivals te vinden. Zelfs pretparken zoals Tokyo Disneyland doen maar al te graag mee aan de festiviteiten rondom Tanabata. Zo kun je eigenlijk de gehele periode van 7 juli t/m 7 augustus wel ergens een Tanabata festival of festiviteit tegenkomen.

Een hoofdrol voor sōmen noedels

Tijdens deze festivals is er veel dans, muziek, en eten. Zo vind je er niet alleen alle standaard festival favorieten maar is er ook een kenmerkend gerecht dat juist tijdens Tanabata veel gegeten wordt: sōmen. Dit zijn zeer dunne noedels die symbool staan voor de hemelse rivier en het weven van Orihime.

Deze worden vaak gedecoreerd met groente (zoals okra) die gesneden zijn in de vorm van sterren ter ere van Hikoboshi. En in sommige gevallen zelfs uitgesneden decoraties van de twee geliefden zelf. Ook andere gerechten passeren de revue, maar dan allemaal met sterren of de liefde in de hoofdrol.

Benieuwd naar Tanabata recepten voor gerechten zoals de sōmen maar ook koekjes, desserts, en meer? Bekijk dan hier enkele overheerlijke Tanabata recepten.

Overweldigende decoraties

Het is echter niet het eten waarom Tanabata zo’n bijzonder festival is. Het springt er met name uit door de overweldigende decoraties die je in steden tegenkomt in de periode van het festival. Meters lange versiersels kun je vinden in stations, winkelcentra, en aan daken van gebouwen.

Er zijn zelfs heuse wedstrijden voor mensen om de beste ontwerpen te maken. Vaak doen hier ook scholen aan mee die dan samen met de leerlingen werken aan een design dat symbool staat voor hun school.

Tanabata decoraties. Afbeelding door Aimaimyi. Via WikiCommons.
Tanabata decoraties. Afbeelding door Aimaimyi. Via WikiCommons

Niet alle decoratie is er puur voor de sier. De gekleurde stukken papier die je vaak tussen het groen kunt zien hangen maken een groot deel uit van de Tanabata tradities. Dit is namelijk het ophangen van wensen aan bamboetakken.

Doe een wens

Dit gebeurd op tanzaku, speciale gekleurde papiertjes waarop je een wens of droom kunt schrijven. Met name om succes te wensen voor je schoolresultaten of carrière. Maar ook wensen voor de liefde mag je op een tanazuka schrijven en in de bamboebomen hangen.

Je kunt je wens niet zomaar ergens ophangen, dit moet echt een bamboetak zijn. Dit vanwege de symbolische betekenis van bamboe. De lange, rechte stammen van de bamboe lijken namelijk naar de hemel te rijken. Zo kunnen de takken je wens kunnen overbrengen naar de goden, en zo je wens in vervulling kunnen laten gaan.

Vooral voor gezinnen met kinderen is dit een belangrijk onderdeel van de tanabata viering. Er is zelfs een speciaal kinderliedje voor!


Muzikaal hoogtepunt

Het echte hoogtepunt zijn de parades. Deze worden vaak begeleid door allerhande muzikanten en grote groepen dansers in schitterende kostuums. Deze voeren door de meest rijkelijk versierde straten waarbij je optimaal kunt genieten van de metershoge decoraties die overal worden opgehangen.

Om het feest helemaal compleet te maken wordt het festival in de avond vaak afgesloten met een schitterende vuurwerk show. Dit zijn over het algemeen massaal gecoördineerde evenementen met professionele vuurwerkshows die rustig een half uur kunnen duren.

Een gebeurtenis die je eigenlijk niet mag missen, als je ooit in de gelegenheid bent een tanabata festival bij te wonen.


Bronnen: 1, 2, 3, 4.
Coverfoto: Afbeelding door Aimaimyi. Foto via WikiCommons.
Dit artikel – Tanabata: Zomers sterrenfestival – verscheen voor het eerst op 6 juli 2018 en is voor het laatst geüpdatet op 1 april 2022.

Joyce
desushitimes@gmail.com

Joyce is de oprichtster van The Sushi Times en schrijft inmiddels al bijna 10 jaar over alles dat te maken heeft met Japan. Verder is ze gek op anime, gaming, Pokémon, Animal Crossing en alles dat kawaii is. Daarnaast is ze ook een fanatieke Japanse hobby chef, wat tot uiting komt op ProefJapan.com!

Geen reactie's

Geef een reactie