TENGU: DE GEVREESDE GEVLEUGELDE. Blog header.

Tengu: De Gevreesde Gevleugelde

De Japanse historie, religie- en cultuur zit vol met mythische wezens waar we het bestaan niet echt van kunnen bevatten. Zoals we inmiddels weten zijn de tanuki en kitsune daar een mooi voorbeeld van. Maar de wezens zijn niet alleen op het land te vinden, sommige kunnen ook vliegen!

Hond of vogel?

Een van de populairdere vliegende mythische verschijningen zijn toch wel de Tengu. Het woord Tengu stamt af van twee Chinese symbolen die samen geassocieerd kunnen worden met de woorden “hemelse/zwarte hond/vos”. Maar als je het dier zelf ziet lijkt het maar heel weinig weg te hebben van een vos of hond. Waarom lijken die afbeeldingen van een tengu dan op een vogel?

De verwarring lijkt te ontstaan door een mix van verhalen uit verschillende landen, talen, en insteek. Zo had Japan al jaren een verhaal over een soort yokai met de gestalte van een vogel. Deze had een zeer destructief karakter en hield ervan dingen te vernielen.

Traditionele tekening door Katsushika Hokusai  (1760–1849
Traditionele tekening door Katsushika Hokusai (1760–1849)

Eenzelfde soort verhaal ontstond rond de 6e eeuw ook in China. Daar kwam een verwoestende komeet neer die de bijnaam kreeg van een hond. Omdat de staart van de komeet wat weg had van die van een hond. Hierdoor ontstond de legende van een vliegend dier dat vernieling met zich mee bracht.

Toen het boeddhisme rond de 7e eeuw vanuit China in Japan terechtkwam leerden mensen beide legendes kennen. Met als kern dus een verwoestende, dierlijke kracht vanuit de lucht. Doordat de karaktereigenschappen van beide wezens overeen kwamen, werden ze samen ondergebracht onder dezelfde naam: Tengu dus.

Verschillende tengu

Hierdoor heb je ook verschillende soorten. De meest voorkomende vormen zijn de Karasu- en de Yamabuhi tengu. De oudste en meest originele vorm in Japan is de Karasu tengu, oftewel de kraai tengu. Deze vorm van de tengu heeft het hoofd en de vleugels van een kraai, maar het lichaam van een gnoom (een soort van grote kabouter).

De Karasu tengu was de soort die spontaan objecten in vuur en vlam kon steken en mensen ontvoerde, om sommige later weer vrij te laten. Maar wel altijd in dementerende staat. En kwam ook zeker niet aan het bos of woud waar de Karasu tengu leefde, het wezen toonde je geen mededogen als je kwaadwillig dingen vernielde!

Kwaadaardige wezens

De oudste vormen van de tengu in Japan toonden hen als onverschrokken strijders. Maar ook als kwelgeesten voor mensen van Boeddhistische geloof. Rond de 12e eeuw werd hier nog een schepje bovenop gedaan. Volgens de beweringen van die tijd wilde de tengu naast Japan, ook de rest van de wereld veroveren. Om dit plan in gang te zetten, bezaten ze de lichamen van vrouwen en meisjes, en ontvoerden ze jonge mannen en jongens om ze zo met geweld aan te laten sluiten bij hun snode plannen.

Ook de Boeddhistische monniken en priesters waren maar al te vaak het doelwit van de tengu. De ontvoerde geestelijken werden vastgebonden op berg- of aan boomtoppen om daar de rest van hun dagen te lijden. Sommige van de gehersenspoelde, ontvoerde jonge mannen en jongens slaagden erin om terug te keren naar huis. Helaas waren deze mannen het sterven nabij en bleven zij gestoord voor de rest van hun verdere leven.

In deze periode werden de tengu ook gezien als de geesten van trotse en ijdele mens. Ze konden het niet hebben als er over hen grapjes werden gemaakt, dit zette het aan tot zware wraak voor de grappenmaker zelf en alle medeplichtigen. De tengu waren zeer kundige edelsmeden, meester in het beoefenen van vechtsporten en geweldige zwaardvechters. Dit maakte van hen moeilijke tegenstanders.

Wijze raadgever

Tijdens het verstrijken van de eeuwen veranderden het uiterlijk en karakter van de tengu enorm. Naarmate het boedhisme meer gevestigd raakte in de Japanse cultuur voelden de tengu minder de noodzaak de tempels en mensen aan te vallen.

Hun agressie leek door de jaren heen te verminderen en langzaam veranderde het imago van deze wezens. Ze werden niet meer gezien als een kwaadgezind wezen, maar als een helper voor de mens. Een wijze raadsman, die vaak het uiterlijk had van een oudere kluizenaar of monnik.

Yamabushi Tengu

Langzaam ontwikkelde zich een nieuwe soort tengu. De Yamabushi tengu. Die mensen juist beschermden die door zijn territorium heen reisden. Deze versies werden vaak afgebeeld met een rood hoofd, een klein hoedje, een lange neus en vleugels. Tegenwoordig staat de tengu op het menu voor komisch vermaak vanwege zijn lange neus. En is hij regelmatig te zien als een oude man die te diep in zijn glaasje kijkt en teveel saké drinkt.

De lange neuzen zijn overigens verbonden met de afkeer die de tengu hebben tegen bevooroordeelde en arrogante mensen. Vooral priesters en monniken met deze karaktereigenschappen hadden grote kans dat zij in een tengu veranderd werden na hun dood. Om zo hun zonden uit te dienen door onzelfzuchtig de levende te helpen.

Mocht je ooit in de buurt zijn van Kyoto, ga dan eens langs Kurama. Vanaf het station van Kurama is een bijzonder pad te volgen naar het nabij gelegen gebergte en de tempel Oku no In. Het binnenste gedeelte blijkt één van de meest machtige en oude tengu van Japan te huizen. Dus houd je neus, eh, ogen op scherp.

Bron: 1, 2, 3, 4.
Cover foto via: Wikipedia
Dit artikel – Tengu: De Gevreesde Gevleugelde – verscheen voor het eerst op 30 juli 2015 en is voor het laatst geüpdatet op 30 juli 2019.
Tags:
,
Kurimu
belle.fleurs@hotmail.com

Kurimu is een Japan cultuur- en subcultuur superfan. Kawaii-lover. Calpis-verslaafde. Echte ontdekker, eerlijk, en soms té nieuwsgierig. Vleugje ondeugend met een toefje dapper.

Geen reactie's

Geef een reactie